Haziran 22, 2025

Emtia piyasalarında, jeopolitik risklerin gölgesinde makroekonomik bilgiler izlendi

Emtia fiyatları, geçen hafta makroekonomik bilgiler ve jeopolitik risklerin tesiriyle dalgalı bir seyir izledi.

Emtia fiyatları, geçen hafta makroekonomik datalar ve jeopolitik risklerin tesiriyle dalgalı bir seyir izledi.

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın açıklamaları piyasaların odağında yer aldı. Fed, siyaset faizini beklentilere paralel olarak yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tuttu. Banka, bu yıl iki faiz indirimi öngörüsünü korurken, yıl sonu çekirdek PCE enflasyon iddiasını yüzde 2,8’den 3,1’e yükseltti, büyüme beklentisini ise yüzde 1,7’den 1,4’e düşürdü.

Powell, yaptığı değerlendirmede, tarife artışlarının fiyatları üst çekebileceğine ve ekonomik faaliyet üzerinde baskı oluşturabileceğine işaret etti. Orta Doğu’daki jeopolitik risklere de değinen Powell, ABD iktisadının artık yabancı petrole daha az bağımlı olduğunu vurguladı.

Fed yetkililerinden Waller, temmuzda faiz indiriminin mümkün olabileceğini belirtirken, Barkin tarife kaynaklı risklerin göz gerisi edilemeyeceğini söyledi. Daly ise iş gücü piyasasında önemli bir zayıflama görülmedikçe faiz indiriminin sonbaharda daha uygun olacağını tabir etti.

Jeopolitik tarafta ise İran-İsrail tansiyonu yakından takip edilirken, Washington idaresinin İsrail’in İran’a ataklarıyla başlayan çatışmalara dahil olma konusunda çekinceleri olduğuna yönelik haber akışı varlık fiyatlamaları üzerinde tesirli oldu.

New York Post gazetesinin idareye yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın çatışmalara dahil olmaktaki çekinceleri değerlendirildi.

Söz konusu tezler, global petrol rezervlerinin büyük kısmına konut sahipliği yapan Orta Doğu’da artan jeopolitik tansiyonun arz kesintisine yol açabileceği kaygılarını hafifletirken, hafta içinde Trump’ın askeri danışmanlarıyla Washington’un İsrail’in İran’a yönelik ataklarına muhtemel müdahalesini değerlendirdiğine dair haberlerin yarattığı tansiyonu da azalttı.

Analistler, hem Fed’in temkinli duruşunun hem de Orta Doğu’daki gerginliğin risk iştahını sınırlamaya devam ettiğini belirtiyor.

Platin rekorlara doymuyor

Değerli metaller, Powell’ın açıklamaları, Orta Doğu’daki gelişmeler ve altında görülen kar satışlarının tesiriyle geçen hafta karışık bir seyir izledi.

Altın fiyatları, Fed’in faizleri sabit tutarak gelecekte daha yavaş faiz indirimi sinyali vermesi ve Orta Doğu’daki tansiyona karşın ABD’nin ölçülü tavrının inançlı liman talebini zayıflatmasıyla bedel kaybetti.

Platinin ons fiyatı, memleketler arası piyasalarda Eylül 2014’ten bu yana en yüksek düzey olan 1.352,08 doları test ederek yılbaşından bu yana yüzde 43’ün üzerinde getiri sağladıktan sonra kar satışlarının tesiriyle haftayı rekor düzeylerin altında tamamladı.

Analistler, Çin’in nisan ayında güçlü platin ithalatı gerçekleştirmesinin talebi artırdığını belirtirken, fiyatların altına kıyasla düşük kalmasının da platin fiyatlarındaki yükselişte tesirli olduğunu kaydetti.

Bu gelişmelerle bedelli metallerde, ons bazında fiyatlar, platinde yüzde 2,7, paladyumda yüzde 1,8 paha kazanırken, altında yüzde 1,9 ve gümüşte yüzde 0,8 kıymet kaybetti.

Baz metaller karışık seyrediyor

Baz metaller, geçen hafta açıklanan makroekonomik datalar ve Powell’ın telaffuzlarıyla birlikte karışık bir seyir izledi.

Fed’in büyüme beklentilerini düşürmesi ve Powell’ın enflasyon risklerinin sürdüğüne yönelik vurgusu, faiz indirimlerinin sonlu kalabileceği beklentisini güçlendirirken, bu gelişmeler baz metallerde global risk iştahını törpüledi.

Analistler, ABD’nin yılın birinci aylarında devreye aldığı geniş kapsamlı tarifeler ile bilhassa nisan ayında Çin ile karşılıklı vergi artışlarının varlık fiyatlarında belirsizlik yarattığını ve bu gelişmelerin baz metal piyasalarında temkinli duruşu desteklemeye hala devam ettiğini belirtti.

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 2,1 ve alüminyumda yüzde 1,5 paha kazanırken, çinkoda ve kurşunda yüzde 0,8, nikelde yüzde 0,5 bedel kaybetti.

ABD petrol stokları, 5 yıllık ortalamanın yüzde 10 altında

Petrol fiyatlarında, ABD’de stokların beklentinin üzerinde düşmesi, Fed’in enflasyon iddiasını üst taraflı revize etmesi ve Washington’un Orta Doğu’daki çatışmalara temkinli yaklaşımı tesirli oldu.

ABD Güç Enformasyon Yönetimi (EIA), ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta yaklaşık 11 milyon 500 bin varil azalışla 420 milyon 900 bin varil düzeyine gerilediğini açıkladı. Beklenti, stokların yaklaşık 2 milyon 300 bin varil azalacağı tarafındaydı.

Uzmanlar, ABD’nin petrol stoklarında kaydedilen bu düzeyin son 5 yıllık ortalamanın yaklaşık yüzde 10 altında olduğunu tabir ediyor.

Öte yandan, New York Post’un idareye yakın kaynaklara dayandırdığı haberde, Trump’ın çatışmalara dahil olma konusundaki çekincelerinin öne çıkması, Orta Doğu’da arz kesintisi kaygılarını hafifleterek petrol fiyatlarındaki yükselişi sonlandırdı.

Bu gelişmelerle bu hafta, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3 artarken, New York Ticaret Borsasında süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 8,8 kıymet kazandı.

Karadeniz’deki kuraklık buğday fiyatlarını artırdı

Tarım emtiada, iklim şartları ve rekolte beklentileriyle birlikte karışık bir seyir izlendi. Soya fasulyesi fiyatları, Çin’in rekor ithalatı ve ihracat beklentileriyle yükselirken, haftanın ikinci yarısında kar satışlarıyla baskılandı.

Küresel üretime ait telaşlar buğday fiyatlarını üst çekerken, Karadeniz’deki kuraklık ikazları ve Avrupa’daki rekolte düşüşü beklentileri Chicago Ticaret Borsası’nda sert yükselişlere sebep oldu.

Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar soya fasulyesinde yatay seyrederken, mısırda yüzde 2,5 ve buğdayda yüzde 5,5 arttı, pirinç ise yüzde 1,7 azaldı.

Şekerin libre fiyatı, ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de 0,1626 dolarla Nisan 2021’den bu yana en düşük düzeyini test etti. Şeker fiyatlarında ay sonuna nazaran yüzde 4’ün, yılbaşına nazaran de yüzde 15’in üzerinde kayıplar görüldü.

Analistler, USDA’nın 2025-2026 döneminde global şeker üretiminin artacağı tarafındaki öngörüsünün, Hindistan, Tayland ve Brezilya’daki üretim beklentileriyle birlikte fiyatlar üzerinde baskı oluşturduğunu belirtirken, Çin’in düşük alımları ve Asya’daki zayıf ithalat da düşüşte tesirli olduğunu kaydetti.

ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 4,1, şekerde yüzde 0,2 ve pamukta yüzde 0,1 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 10,3 azalışla tamamladı.

Kaynak: AA / Tunahan Kükürt – İktisat

About The Author